دایره المعارف (دانشنامه)
دانشنامه بریتانیکا:
بریتانیکا دانشنامه ای است که اولین بار در سال ۱۷۶۸ منتشر شد و یکی از منابع مهم انگلیسی به شمار می‌‌رود و هم اکنون در در حال انتشار و ویرایش می‌‌باشد. در طول سده‌های ۱۸ تا ۲۰ مقالات بریتانیکا توسط مقاله‌نویسان خبره و با تجربه در زمینه‌های مختلف بازبینی شد و مورد تایید قرار گرفت، و حتی گاهی برای تهیه مقالات آن تحقیقات گسترده‌ای انجام می‌‌گرفت. در این مدت بریتانکا شهرت بسیاری را میان انگلیسیزبانان بدست آورد و دانشنامه منحصر به فردی به شمار می‌‌آمد، به طوری که در سده بیستم و در نسخه یازدهم این مجموعه مورد استفاده به عنوان یک مرجع معتبر برای افراد و دانش‌طلبان قرار گرفت. هم اکنون بریتانیکا هم به صورت کتاب، هم به صورت سی‌دی و هم در شبکه اینترنت موجود می‌‌باشد و اطلاعات آن مورد اعتماد می‌‌باشد و می‌‌توان با اطمینان خاطر از آنها استفاده کرد.
تاریخچه
بریتانیکا در اواخر سده هجدهم در ادینبرگ (پایتخت اسکاتلند) توسط کولین مک فورکوهار و با کمک اندرو بل و با نام مصطلح جامعه مردان متشخص منتشر شد. ویلیام اسمیل، ویرایشگر این دانشنامه، هنگامی که ۲۸ ساله بود ۲۰۰ پوند بابت ارائه این دانشنامه در ۱۰۰ قسمت و سه مجلد دریافت کرد.
نسخه اول: اولین قسمت آن در دسامبر ۱۷۶۸ ظاهر شد. نخستین ویرایش آن حاوی مقالات بسیار کوتاه بود. در سال ۱۷۷۱ این کتاب با ۲۳۹۱ صفحه و ۱۶۰ عکس کامل شد و با ۳۰۰۰ نسخه به فروش رسید.
نسخه دوم: پس از موفقیت در نسخه اول، ویرایش دوم آن با کمک جیمز تیلور در طی سالهای ۱۷۷۷-۱۷۸۴ در ۱۰ مجلد و ۸۵۹۵ صفحه ارائه شد.
نسخه سوم: نسخه سوم آن در سال ۱۷۸۸-۱۷۹۷ توسط کولین مک فورکوهار و پس از آن جرج گلیج در ۱۸+۲ جلد و ۱۶۰۰۰ صفحه منتشر شد. نسخه سوم، اولین ویرایشی بود که در آن از مقالات تخصصی در موضوعات گوناگون استفاده شد و در آن مسائلی درباره سالهای آینده آن زمان مطرح شد.
سایر نسخه‌ها: مقالات نسخه‌های ۴ تا ۱۰ عموماً مقالاتی علمی تر از مراجع دیگر به شمار می‌‌آمدند. در سال ۱۸۹۵ بریتانیکا به لندن منتقل شد و در سال ۱۹۰۱ با روزنامه تایمز شریک شد.
نسخه دهم: در این نسخه به دانشنامه تصاویر و نقشه‌هایی بسیار قدرتمند از جهان اضافه شد و در سال ۱۸۹۷ تا ۱۹۲۲ توسط هریس اورت هوپر در آمریکا منتشر شد.
نسخه یازدهم: از سال ۱۹۰۹ و نسخه یازدهم این دایره‌معارف توسط دانشگاه کمبریج در انگلستان منتشر شد. در این ویرایش که در بین سالهای ۱۹۱۰-۱۹۱۱ ارائه شد، صاحبان دانشنامه به اهدافشان رسیدند و تقریباً تمام دنیا از آن استفاده می‌‌کردند و فروش آن بسیار افزایش یافت. این نسخه را همچنین با نام ۱۹۱۱ دانشنامه بریتانیکا (۱۹۱۱ Encyclopædia Britannica) می‌‌شناسند. این ویرایش اولین نسخه‌ای بود که ناگهانی و یک باره ارائه شد و به ویرایش محققان مشهور شد .در حالی که در سایر نسخه ها هر جلد در زمانی مشخص ارائه می‌‌شد.
نسخه‌های ۱۲ تا ۱۴: پس از ایجاد نسخه یازدهم تمامی حقوق و مطالب به شخصی به نام سیرز روباک در شیکاگو فروخته شد. در نسخه ۱۲ و ۱۳ سه نسخه به عنوان آپدیت به آن اضافه شد. در سال ۱۹۴۱ سیرز روباک به دانشگاه شیکاگو پیشنهاد داد تا بریتانیکا را به عنوان هدیه دریافت کنند. ویلیام بنتون در سال ۱۹۴۳ تا سال ۱۹۷۳ (زمان مرگش) انتشار دایره المعارف را قبول کرد و پس از آن هلن همینگوی بنتون تا سال ۱۹۷۴ آن را منتشر می‌‌کرد. در سال ۱۹۹۶ بریتانیکا به بیلیونر سوئیسی، جاکوب سافرا فروخته شد.
نسخه جاری: در نسخه ۱۵ بریتانیکا طرحی نو پیاده کردند که این دایره المعارف را در سه بخش ماکرو پدیا میکروپدیا و پروپدیا در سی جلد منتشر کردند و با نام تجاری "Britannica" توسط شرکت بریتانیکا ارائه می‌شود و دارای ۱۲۰۰۰ مقاله ۴۴ میلیون لغت (در سال ۲۰۰۴) است. نسخه چاپی آن در ۳۲ جلد و ۶۵۰۰۰ مقاله با قیمت ۱۴۰۰ دلار عرضه می‌شود.
هدف از این دایره المعارف ارائه تمامی معارف و علوم بشری در شکلی نوین بوده است.
پروپدیا خلاصهای است تک جلدی از تمامی دانش بشر که به عنوان راهنمای مطالب بیست ونه جلد دیگر است. طول مقالات و وسعت وشمول آن بین المللی است . مقالات آن معتبر و روزآمد است.
ماکرو پدیا نوزده جلدی 4257مقاله مهم دارد زندگینامه ها و توصیفهای جغرافیایی با روش الفبایی تنظیم شده است.
میکرو پدیا ده جلدی که به صورت مجموعه ای حقیقت یاب از 102214مقاله کوتاه و به شکل الفبایی تنظیم شده است. در هیچ یک از این مقالات بیش از 75 واژه نیست. در آخر همین مقالات ارجاعات لازم برای دستیابی به مقالاتی در همان زمینه در ماکرو پدیا آمده است. موضوعات اصلی با حروف درشت و عکسها وتصاویر مورد نظر رنگی است. ارجاعات با see و see also نشان داده شده است. شماره صفحات به علت طولانی بودن مقالات با a b c d نشان داده شده است.
نسخه آنلاین آن دارای ۱۲۰۰۰ مقاله موجود می‌‌باشد به طوری که خلاصه مقالات به صورت رایگان و مقالات کامل ۷۰ دلار در سال می‌‌باشند. از سپتامبر ۲۰۰۶، بازدیدکنندگانی که با استفاده از پیوند نوشتارها در وب‌گاه‌های دیگر وارد بریتانیکا شوند نسخه کامل مقالات را دریافت می‌کنند.
نسخه سی دی آن دارای ۸۰۰۰۰ مقاله و نسخه دی‌وی‌دی آن دارای ۱۰۰۰۰۰ مقاله با قیمت ۵۰ دلار موجود هستند. در حال حاضر ۴۰۰۰ نفر در ساخت بریتانیکا سهیم هستند و در دو سال اخیر ۳۵ درصد آن اصلاح شده است.
